Soạn bài: Phương pháp tả người

I. Cách viết đoạn văn, bài văn tả người

Câu hỏi 1: Đọc đoạn văn (SGK)

câu 2: Trả lời các câu hỏi

một. Cả ba đoạn văn trên đều tả người

– Đoạn 1: Hình ảnh dượng Hương Thư.

• Giống như một bức tượng đồng.

• Lăn cơ.

• Răng nghiến chặt, hàm nghiến chặt, mắt rực lửa, bị ghim vào cột như một hiệp sĩ.

-> Dượng Hương Thư hiện lên mạnh mẽ, uy nghiêm, anh dũng. Khắc họa nổi bật vẻ anh dũng, sức mạnh phi thường của con người trong lao động.

– Đoạn 2: Hình ảnh Cải Tử

• Thấp và gầy, tuổi 45, 50.

• Mặt vuông nhưng má hóp.

• Lông mày nhướng lên trên gò xương, lấp lánh khuôn mặt anh hùng.

• Mũi bị hằn rãnh rạch.

• Bộ ria mép… cố che giấu, che đi nụ cười đen tối.

• Màu đỏ có một vài chiếc răng màu vàng.

–> Qua đoạn văn ta thấy Cai Tử là một người xương xẩu, xấu xí, tham lam. Khắc họa đậm nét và sinh động về một kẻ xảo quyệt.

– Đoạn 3: Miêu tả ông Cản Ngữ và quan Dền vào 1 đối tượng. Hình ảnh hai người vật nhau trong một vật hấp dẫn, sống động như đang diễn ra trước mắt người đọc.

b. Đoạn (2) tập trung khắc họa nhân vật, chủ yếu sử dụng danh từ, tính từ. Đoạn (1), (3) tả người gắn với công việc, chủ yếu dùng động từ và tính từ.

c. Đoạn (3) gần như là một bài văn miêu tả hoàn chỉnh, có bố cục ba phần:

– Phần mở đầu (từ đầu đến “ầm ầm lên“): khái quát cảnh đấu vật, hai đô vật.

– Phần cơ thể (từ “Ngay đầu trống” đến “như một chuỗi trên bụng”): tả diễn biến cụ thể của cuộc đấu giữa Quan Dền và ông Cản Ngũ.

– Phần cuối (từ “Thủ đô ngồi xung quanh chiếc nhẫn” to the end): đánh giá, nêu cảm nghĩ về vật keo.

Đoạn trích từ câu chuyện Mr.Cận Ngữ của Kim Lân, có thể kể tên: Một vật keo; Ông Cán Ngũ đánh thắng Quan Dền; …

II. Thực tiễn

Câu hỏi 1: Chi tiết tiêu biểu khi miêu tả:

Mô tả em bé:

• Thân hình mũm mĩm

• trắng hồng

• Đôi mắt đen long lanh

• Môi đỏ mãi…

– Miêu tả ông lão:

• Da nhăn nheo với các đốm đồi mồi

• Tóc bạc như mây trắng

• Mắt mờ, đeo kính khi đọc sách

• miệng đi

– Giáo viên đang giảng bài (mô tả người đang hoạt động):

• Giáo viên dạy môn gì?

• Bài học nói về điều gì?

• Giọng nói của cô ấy nghe như thế nào?

• Khi giảng, bạn thể hiện giọng điệu như thế nào? (nét mặt, cử chỉ, giọng nói,…)

• Cô viết lên bảng, nét chữ,…

câu 2:

– Khai mạc: giới thiệu về đối tượng miêu tả, định hướng hình thức miêu tả – chân dung hoặc hoạt động.

– Thân hình: miêu tả chi tiết theo thứ tự – có thể là thứ tự quan sát hoặc thứ tự sự việc trước sau hoặc kết hợp cả hai, hướng sự chú ý vào đặc điểm cụ thể, làm nổi bật đối tượng miêu tả.

– Chấm dứt: nhấn mạnh ấn tượng của người được miêu tả, cảm nhận hoặc đánh giá.

câu 3: Các từ cần điền in đậm

Trên bục cao, ông Cán Ngũ ngồi khoanh chân trên chiếc chiếu đậu trắng nhặt hạt điều. Anh ngồi một mình trên chiếc chiếu; người da đỏ thích tôm luộcto con, hung dữ, lười biếng trông chẳng khác gì nhau tượng ông trong chùa. Đầu ông chít khăn xanh để giữ tóc, mình ở trần, trên cổ quấn một chiếc khố.

(Theo dõi Kim Lân)